Pijn aan de buitenzijde van de heup (trochanter pijn)
Veel mensen tussen de 50 en 70 jaar kennen het: pijn aan de buitenzijde van de heup bij lopen, en 'snachts bij liggen op de zij. Dit wordt ook het trochanterpijn syndroom genoemd. Het komt met name veel voor bij vrouwen, schattingen zijn dat 1 op 4 vrouwen tussen de 50 en 70 een episode met deze pijn meemaakt. Deze episoden kunnen soms frustrerend lang duren, tot wel 2 jaar. Wat is het? En hoe kom je er vanaf?
Wat is het ?
Het is denk ik te vergelijken met een tenniselleboog: pijn bij peesaanhechtingen aan het bot. Op MRI of microscopisch onderzoek van de pezen zie je soms wat vocht, of degeneratie van de pezen. Degeneratie betekent in dit verband normale veroudering, de 'kwaliteit' van weefsel zoals menisci, tussenwervelschijven (rug) en ook pezen kan met de leeftijd verminderen en dit kan je zien op een MRI of onder de microscoop.
De uitdaging bij het trochanter pijn syndroom is dat de pezen waar het om gaat bij gewoon lopen al zwaar belast worden. Dan leveren deze bilspieren aan de zijkant van de heup (gluteus medius of middelste bilspier) namelijk een kracht van 2x het lichaamsgewicht. Dit is om het bekken te stabiliseren boven het standbeen. Voor het heupgewricht betekent dit dat de belasting 3 x het lichaamsgewicht wordt. Dit veroorzaakt pijn in een artrose heup!
Hoe kom je er van af?
Met fietsen is de belasting van het gewricht veel en veel lager. Dit is de reden dat mensen met heup artrose ons altijd vertellen dat ze veel liever de fiets pakken dan lopen.
Mensen met heup artrose proberen 'om hun pijn heen te lopen', ze proberen simpelweg de krachten op het gewricht te verminderen. Dit verklaart aanpassingen in het spiergebruik en looppatroon bij heup artrose, compensatie gedrag voor de pijn is dat.
Ná de heupvervanging kunnen de heupspieren hun werk weer gaan doen, maar dit is een proces van maanden, niet weken. Sterker nog, we zien vaak dat mensen met een nieuwe heup de eerste weken vaak pijnvrij lopen, maar als ze wat meer op gang komen, na circa 2 maanden last / gevoeligheid / pijn ontwikkelen aan de buitenzijde van de heup. De spieren die hier aanhechten zie ik als 'de motor van de heup'. Dit zijn de bilspieren die het lichaam stabiliseren boven de heup. De belangrijkste is de gluteus medius. Juist omdat deze spieren zo belangrijk zijn laten we deze ongemoeid bij de voorste benadering. We zijn ook blij dat er geen litteken over de buitenzijde van de heup wordt gemaakt bij de voorste benadering. Dit is waar je op ligt als je op je zij slaapt en een gevoelig litteken daar is niet fijn.
Maar deze spieren kunnen wél last gaan geven bij het verder op gang komen van het lopen na de ingreep. Dit is exact vergelijkbaar met het 'trochanter pijn syndroom' of 'bursitis' dat mensen die nooit aan hun heup geopereerd zijn kunnen ontwikkelen met (veel) wandelen.
De oplossing voor deze fase met last aan de buitenkant van de heup zit 'm in doseren van de intensiteit van het wandelen en (afwisselen met) de fiets of cross-trainer of roeiapparaat.